Geçenlerde bir arkadaşım kahkahalarla şunu söyledi:
“Ben kesin önceki hayatımda köleydim. Çünkü herkese hizmet etmek zorundaymışım gibi hissediyorum.”
Gülüştük ama sonra fark ettim: Aslında bu sadece bir espri değil, çoğumuzun gizli yarası.
Bir düşünün…
Bir dostunuz sizden rica etse, yorgun olsanız da “hayır” diyemiyorsunuz.
Ofiste fazla iş yükleniyorsunuz, sırf “kırıcı olmayayım” diye.
Ailede herkesin sorununu siz çözmek zorundaymışsınız gibi hissediyorsunuz.
Sonunda gece yatağa uzandığınızda, kendi hayatınız için hiçbir şey yapmadığınızı fark ediyorsunuz.
İşte buna psikolojide “people pleasing” deniyor. Yani insanları memnun etme çabası. Kökü ise çocuklukta atılıyor. Bir çocuk, sevgiyi koşullu alıyorsa —“iyi çocuk olursam annem sever, başarılı olursam babam görür”— ileride hep başkalarının onayına bağımlı bir yetişkin oluyor.
Peki sonuç?
Hep başkaları için yaşayan,
Kendi isteklerini geri plana atan,
İçten içe değersizlik ve kırgınlık duygusu büyüyen bir insan.
Mesnevî’de geçen bir hikâye çok çarpıcıdır:
Bir köle, efendisinden özgürlük diler. Efendi der ki: “Ben sana çoktan hürriyet verdim ama sen hâlâ zincirini boynunda taşıyorsun.”
İşte tam da böyle… Aslında bizi kimse köle yapmıyor. Biz, başkasının beğenisine bağımlı kalarak kendi zincirimizi boynumuza takıyoruz.
Geçen hafta danışmanlık verdiğim genç bir kadın anlattı:
“Arkadaş grubunda herkes mutlu olsun diye kendimden ödün veriyorum. Onların mutluluğu için uğraşırken ben tükeniyorum. Ama içimde hep, ‘beni sevsinler, kabul etsinler’ kaygısı var.”
Bu söz aslında milyonların sessiz çığlığı.
Çözüm nerede?
Bilim diyor ki: Önce öz şefkat öğrenmek, sonra sınır koyabilmek. “Hayır” dediğinde sevgiyi kaybetmeyeceğini görmek.
Mevlânâ ise diyor ki: “İnsanın asıl köleliği, kendi gönlündeki zincirdir.”
Yani önce kendi öz değerini fark etmek, Allah’ın seni zaten değerli yarattığını hatırlamak.
Gerçek özgürlük, başkalarının gözünde parlamak değil; kendi özünde ışığını bulmaktır.
Unutmayalım: Başkalarının onayına köle olmak, bizi tüketir. Kendi özümüze sultan olmak ise hayatımızı özgürleştirir.
Sinem BOYAN
İletişim Eğitmeni & Program yapımcısı & Spiker
Yorumlar
Kalan Karakter: