MİA'dan İsrail-İran savaşı sonrası Türkiye için uyarılar
Milli İstihbarat Akademisi (MİA), Haziran 2025’te yaşanan ve 12 gün süren İsrail-İran savaşına dair dikkat çekici bir analiz yayımladı. “12 Gün Savaşı ve Türkiye İçin Dersler” başlıklı rapor, gelecekteki çatışmaların çok boyutlu olacağına işaret ederken, Türkiye’ye kapsamlı stratejik uyarılar içeriyor.
Modern savaş: gökyüzü, siber dünya ve elektromanyetik alan
Rapora göre, savaş artık sadece cephede değil, gökyüzünde, dijital ortamda ve elektromanyetik alanda yürütülüyor. Bu nedenle Türkiye’nin insanlı ve insansız hava araçlarını entegre etmesi, çok katmanlı hava savunma sistemleri kurması ve hipersonik füzelere karşı savunma geliştirmesi gerektiği vurgulanıyor.
Yerli savunma sistemleri ve siber altyapı öncelik olmalı
Kritik devlet kurumlarında yerli yazılım ve donanımın zorunluluğu, sivil iletişim altyapısının siber tehditlere karşı güçlendirilmesi ve siber savunma yeteneklerinin bütüncül şekilde geliştirilmesi, Türkiye’nin direnç kapasitesini artıracak başlıca önlemler olarak sıralanıyor.
Siviller korunmalı, erken uyarı sistemleri yaygınlaştırılmalı
Raporda, savaşların siviller üzerindeki etkisini azaltmak için erken uyarı sistemlerinin ülke geneline yayılması ve büyük şehirlerde modern sığınakların inşa edilmesi öneriliyor. Ayrıca, kriz anlarında sivil kayıpları önlemek için tatbikatların artırılması gerektiği belirtiliyor.
İsrail istihbarat başarısıyla öne çıktı
Raporda, İsrail’in savaşın başında İran’daki stratejik hedefleri etkisiz hâle getirmesinin, bu ülkede yıllardır faaliyet gösteren istihbarat ve operasyonel hücreler sayesinde mümkün olduğu ifade ediliyor. Bu da istihbaratın savaşın seyrindeki belirleyici gücüne dikkat çekiyor.
İran’da sivil altyapı çöktü, yüzlerce sivil öldü
İsrail’in aksine gelişmiş bir erken uyarı sistemi ve sığınak ağına sahip olmayan İran’da yüzlerce sivilin hayatını kaybettiği, özellikle başkent Tahran’ın ciddi zarar gördüğü vurgulanıyor. Bu durum, sivil savunma hazırlıklarının hayati önemini ortaya koyuyor.
Sosyal medya savaşın bir cephesine dönüştü
Raporda, İsrail’in savaş boyunca sosyal medya ve internet tabanlı uygulamaları etkin şekilde kullandığı, İran’ın ise WhatsApp gibi platformların kullanımını engellediği, hatta zaman zaman interneti tamamen kestiği bilgilerine yer verildi. Bu, dijital mecraların savaşın psikolojik ve istihbari boyutundaki etkisini gözler önüne seriyor.
Türkiye için açık mesaj: Çok cepheli savaşa hazır olun
Sonuç bölümünde MİA, Türkiye’nin hem askeri hem de siber ve bilişsel cephelerde hazırlıklı olması gerektiğini vurguluyor. Türkiye’nin, Irak ve Suriye’deki gibi istikrarsızlıkların İran’da da yaşanmaması için diplomatik ve savunma alanında proaktif adımlar atması gerektiği belirtiliyor.
