NOAA SWPC ve SpaceWeatherLive verilerine göre Güneş’in aktif bölgelerinden birinde gerçekleşen X5 sınıfı patlama, son iki saat içinde 5.16 değerine ulaştı.
Bu ölçüm, Güneş’ten yayılan X-ışını yoğunluğunun ekstrem düzeye çıkması anlamına geliyor.
X sınıfı patlamalar, enerji bakımından en güçlü kategoriyi temsil ediyor ve Dünya’ya yönelmiş olmaları halinde;
• Radyo frekanslarında kesintiler,
• GPS ve uydu navigasyon hataları,
• Elektrik şebekelerinde gerilim dengesizlikleri,
• Ve yüksek enlemlerde aurora (kutup ışığı) oluşumlarına yol açabiliyor.
Bilimsel arka plan
Güneş patlamaları, Güneş yüzeyindeki manyetik alan hatlarının ani çökmesi sonucu ortaya çıkan plazma ve X-ışını fırtınalarıdır.
Bu patlamalar, saniyeler içinde milyarlarca megaton TNT gücüne eşdeğer enerji yayabilir.
X5 seviyesindeki bir olay, X1 patlamasından yaklaşık 5 kat daha güçlüdür ve son yıllarda yalnızca birkaç kez gözlemlenmiştir.
Eğer bu patlamaya bir koronal kütle atımı (CME) eşlik ettiyse, Dünya’ya 24–48 saat içinde ulaşarak G3–G4 düzeyinde jeomanyetik fırtına oluşturma ihtimali var.
Dünya’ya etkileri ne zaman görülebilir?
Işınım kısmı (X-ışınları) Dünya’ya 8 dakika içinde ulaştı.
Ancak eğer CME de oluştuysa, önümüzdeki 1-2 gün içinde
• Kutup bölgelerinde aurora,
• Kısa dalga radyo kesintileri,
• Uydu veri hataları gözlemlenebilir.
Uzmanlardan ilk yorumlar
Uzay hava gözlemcileri, olayın büyüklüğünün 2024 sonundaki X8 patlamasından sonra en güçlü ikinci olay olabileceğini belirtiyor.
Henüz resmi “CME yönelimi” açıklanmadı; ancak patlama Dünya’ya dönük aktif bir bölgeden gerçekleştiyse, güçlü jeomanyetik etkiler kaçınılmaz olabilir.
Bu büyüklükte bir olay, hem bilim dünyası hem de teknolojik altyapılar açısından kritik. 2025 Kasım’ında kaydedilen bu patlama, Güneş’in 25. döngüsünde enerji seviyesinin zirveye ulaştığını gösteriyor. Uzmanlar, benzer X sınıfı patlamaların önümüzdeki aylarda da sürebileceğini belirtiyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: