İnka khipu’su sadece elitlerin değil, sıradan halkın da aracıyımış
İnka toplumu, insan saçından yapılan ve düğümlerle işaretlenmiş iplerden oluşan khipu’larıyla tanınıyordu. Daha önce bu hesap cetvellerinin yalnızca seçkinler tarafından kullanıldığı düşünülüyordu.
Yeni araştırma çarpıcı sonuçlar verdi
Science Advances dergisinde yayımlanan çalışmada, araştırmacılar Geç Ufuk Dönemi İnka tarzı bir khipu’yu radyokarbon tarihleme ve izotop oranı kütle spektrometrisi ile analiz etti. Saç örneklerindeki karbon, nitrojen ve kükürt oranları, kişinin düşük hayat şartlarında yaşadığını ve beslenme alışkanlıklarının sıradan halkınkiyle uyumlu olduğunu ortaya koydu.
Khipu elitlerin aracı olmaktan çıktı
Analiz sonuçları, khipu’nun İnka elitlerinin tekelinde olmadığını, toplumun daha geniş kesimleri tarafından kullanıldığını gösteriyor. Bu da, yüzlerce yıllık bir yanılgıyı ortadan kaldırarak khipu’nun günlük yaşamda yaygın bir bilgi ve kayıt tutma aracı olduğunu kanıtlıyor.
Gelecekteki araştırmaların yolu açıldı
Bu bulgu, khipu’nun sadece seçkinler için bir simge değil, aynı zamanda sıradan halkın da günlük yaşamını düzenleyen bir araç olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmacılar, daha fazla khipu’nun analiz edilmesiyle İnka toplumunun sosyo-ekonomik yapısı hakkında yeni bilgiler elde edebileceklerini belirtiyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: