Ticaret Bakanlığı, eylül ayındaki toplantısında tüketicileri yanıltıcı birçok reklam ve ticari uygulama hakkında önemli kararlar aldığını duyurdu. Dünyada "karanlık ticari tasarımlar" olarak bilinen bu aldatıcı uygulamalar, özellikle çevrimiçi kullanıcı arayüzlerinde sıkça görülüyor. Tüketicileri, çıkarlarına en uygun olmayan seçimler yapmaya yönlendiren, zorlayan veya manipüle eden bu tasarımlar, toplantıda incelendi. Toplamda 144 dosyadan 118’i mevzuata aykırı bulundu ve 22 milyon 414 bin 861 lira idari para cezası kesildi.
Yönlendirici Reklamlar Üzerine Değerlendirmeler
Bakanlığın da dahil olduğu, dünya çapında 27 tüketiciyi koruma otoritesinin katılımıyla gerçekleştirilen Uluslararası Tüketiciyi Koruma ve Uygulama Ağı (ICPEN) tarafından abonelik hizmetlerindeki karanlık ticari tasarımlar incelendi. 29 Ocak-2 Şubat 2024 tarihlerinde yapılacak olan tarama kapsamında, abonelik hizmetlerine yönelik manipülatif uygulamalar değerlendirildi. Örneğin, önceden seçilmiş abonelik paketleri sunulması ve "kabul etme" seçeneğinin "reddetme" seçeneğine göre daha fazla vurgulanması gibi durumlar tespit edildi.
Yanıltıcı Abonelik Paketleri
Tüketicilerin istedikleri abonelik paketlerini yükseltmeden satın almalarını zorlaştıran arayüz tasarımları da ele alındı. Ayrıca, belirli aboneliklerin popüler olduğu yönünde şeffaf kriterler ve sayısal veriler sunulmadan yapılan vurgular, yanıltıcı ticari yöntemler olarak değerlendirildi. Ücretsiz deneme fırsatları sunulurken, tüketicilerden ödeme bilgileri istenmesi gibi uygulamalar da inceleme altına alındı. Bu tür uygulamalara sahip firmalara idari yaptırım uygulanacağı belirtildi.
Reklam Kurulu, dijital mecralarda tüketicilerin karşılaştığı aldatıcı ticari tasarımlar üzerine incelemelerine devam ediyor. Bu yılın ilk 9 ayında toplam 1340 dosya değerlendirildi; aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama olarak tespit edilen 1173 dosya hakkında durdurma cezası ile toplamda 187 milyon 456 bin 473 lira idari para cezası uygulandı.