Almanya’daki Helmholtz-Zentrum Berlin (HZB) araştırmacıları, 3 boyutlu X-ışını tomografisi ve yapay zeka kullanarak nadir bir Moğol Budist parşömenini açmadan okumayı başardı. Journal of Cultural Heritage dergisinde yayımlanan çalışma, eserin fiziksel olarak açılması halinde oluşabilecek zarar riskini ortadan kaldırdı.
Söz konusu parşömen, Moğol göçebelerin taşınabilir tapınaklarında sakladığı “dharani” adı verilen küçük dua rulolarından biri. İpek kumaşa sarılı ve sıkıca rulo yapılmış bu parşömenler, genellikle 4,8 x 1,8 x 1,8 cm boyutlarında üretiliyordu. 1921’deki Sovyet destekli Moğol Devrimi sırasında bu gelenek neredeyse tamamen yok olurken, söz konusu eser 1932’de Almanya Etnoloji Müzesi’ne ulaştı.
Araştırmacılar, X-ışını görüntüleme sayesinde hem metni hem de yapısal detayları koruyarak inceledi. Bu teknik, gelecekte açılması riskli diğer tarihi eserlerin de zarar görmeden okunabilmesine imkan tanıyabilir.
Yorumlar
Kalan Karakter: