Kalp hastaları spor yapabilir mi? İşte uzman görüşü
Kalp krizi geçiren veya bypass ameliyatı olan hastalar egzersizden korkmamalı. Ancak bu egzersizler mutlaka kontrollü, kişiye özel ve doktor onaylı olmalı. Kalp Damar Cerrahı Prof. Dr. Bingür Sönmez, bu konuda hastaların bilmesi gereken kritik bilgileri paylaştı.
Egzersiz hayat kurtarabilir
Prof. Dr. Sönmez’e göre, doğru planlanmış egzersiz kalp hastaları için hayat kurtarıcı olabilir. Ancak ani zorlamalar, yüksek tempolu sporlar ve kontrolsüz fiziksel aktiviteler ciddi riskler taşıyabilir.
Ne zaman başlanmalı?
Sorunsuz bir kalp krizi veya bypass sonrası, hastalar genellikle 1–2 hafta içinde ev içi yürüyüş gibi hafif egzersizlere başlayabiliyor. Kapsamlı bir egzersiz programı ise genellikle 3. ya da 4. haftada, doktor kontrolünde başlatılıyor.
Başlamadan önce mutlaka test yapılmalı
Egzersize başlamadan önce ekokardiyografi (EKO), efor testi ve holter gibi kontroller yapılmalı. Böylece hastaya uygun tempo, süre ve egzersiz türü belirleniyor.
Kaçınılması gerekenler:
-
Ağır yük kaldırma, araba itme gibi zorlayıcı eforlar
-
Tenis, futbol gibi ani hızlanma gerektiren sporlar
-
Soğukta veya sıcakta yoğun egzersiz
-
Yemekten hemen sonra spor yapmak
-
Isınma ve soğuma yapmadan ani başlama veya bırakma
Hangi belirtiler dur sinyali verir?
Egzersiz sırasında göğüs ağrısı, nefes darlığı, baş dönmesi, çarpıntı veya aşırı yorgunluk hissedilirse hemen durulmalı. Hasta hiçbir zaman kendi sınırlarını zorlamamalı.
Aşama aşama kalp hastaları için egzersiz rehberi
1. Hastanede – İlk hafta:
-
Amaç: Dolaşımı artırmak, komplikasyonları önlemek
-
Aktivite: Yatak içi egzersizler, kısa yürüyüşler
-
Sıklık: Günde 2–3 kez, 5–10 dakika
2. Evde – İlk 6 hafta:
-
Amaç: Fonksiyonel kapasiteyi artırmak, güven kazanmak
-
Aktivite: Günde 10-15 dakika yürüyüş, ev içi hafif işler
-
Süre: Zamanla 30 dakikaya kadar çıkartılabilir
3. 6. haftadan sonra:
-
Tempolu yürüyüş, düşük dirençli sabit bisiklet
-
Doktor onayıyla yüzme
-
Haftada en az 4-5 gün, 30-45 dakika
4. 3. aydan sonra:
-
Hafif ağırlık egzersizleri (1-2 kg)
-
Grup yürüyüşleri, sosyal destekli sporlar
-
Günlük rutine entegre edilmiş egzersizler
