“Dilimin ucunda” anlarının bilimsel açıklaması

Dilimizin ucunda olan ama hatırlayamadığımız kelimeler: Beyin bu sırada ne yapıyor?

Hepimiz bu durumu yaşamışızdır: Bir kelimeyi hatırlamaya çalışırız ama bir türlü aklımıza gelmez. Bu fenomen, “dilimin ucunda” olarak bilinir ve hem ilgi çekici hem sinir bozucudur.

Bilim insanları, beynin bu anlarda nasıl çalıştığını fMRI araştırmalarıyla ortaya koydu. Bu süreçte ön singulat korteks, prefrontal korteks ve insula devreye girer.

• Ön singulat korteks: Sorunu fark eder: “Bu kelimeyi biliyorum ama hatırlayamıyorum!”

• Prefrontal korteks: Arama sırasında ipuçlarını değerlendirir ve doğru kelimeyi bulmaya çalışır.

• İnsula: Kelimenin ses yapısına erişimi sağlar.

Bu bölgeler koordineli bir şekilde çalışarak kayıp kelimeyi bulmaya çabalar.

Araştırmalar, yaş ilerledikçe bu durumun daha sık yaşandığını gösteriyor. Özellikle ön singulat korteks ve insula, zamanla hacim kaybına uğrayarak kelimelere erişimi zorlaştırıyor. Bu durum, bir kütüphanedeki rafların karışması ve doğru kitabın bulunmasının zorlaşmasına benzetiliyor.